Lekcja czytania w Pałacu Potockich w ramach Conrad Festival 2025

O idei 17. edycji Conrad Festival 2025 Nadzieja radykalna, czyli przetrwanie to za mało pisze Olga Drenda w programie: „Koniec świata nie musi być spektakularnym krachem, końcem wszystkiego. Może być, i często bywa, rozpadem znanej rzeczywistości oraz przejściem do stanu, w którym trzeba przecież nadal istnieć. Apokalipsy, mniejsze i większe, wydarzają się cały czas. Kultury, cywilizacje i epoki napotykają swój kres, a pojedynczy ludzie przeżywają prywatne końce i mierzą się z własną skończonością. Rzeczywistość postapokaliptyczna nie jest czymś, co może nadejść dopiero kiedyś: wielu ludzi jest jej mieszkańcami już dziś. Nie dotyczy to jedynie społeczności, które przetrwały wojny czy klęski żywiołowe. Końce osobistych światów dotykają przecież nas codziennie. Po pierwszym wstrząsie następuje ciąg dalszy; drżące, ciche trwanie – lub powrót do życia po wyłonieniu się z tunelu w innym miejscu. Trzeba się odnaleźć, szukając indywidualnych strategii i rysując nowe mapy. Przetrwanie to za mało. Życie to coś więcej niż jedynie przeżycie – by jednak takim się stało, potrzebna jest siła chroniąca przed popadnięciem w nicość.”

Festiwal Conrada – organizowany przez Miasto Kraków, KBF oraz Fundację Tygodnika Powszechnego – to największe międzynarodowe wydarzenie literackie w Polsce i jedno z największych w Europie. Patron festiwalu, Joseph Conrad, przypomina nam, że czasem zrozumienie wymaga spojrzenia z oddali. Pisał w swoim trzecim języku – angielskim, myślał po polsku, współtworzył światowy kanon, a jego dzieła do dzisiaj pomagają pojąć mechanizmy globalnej współczesności. Literatura jest bowiem niezwykłym paradoksem: sprawia, że czasem pozorna ucieczka w inną rzeczywistość pozwala zobaczyć własny świat w bardziej przejrzystym świetle.

Uczennice i uczniowie z klasy 2 h medialno-prawnej uczestniczyli w spotkaniu literackim z Jerzym Franczakiem – prozaikiem, eseistą, literaturoznawcą, profesorem na Wydziale Polonistyki UJ odczytując opowiadania „Pies” i „Nadzieja” ze zbioru opowiadań J.M.Coetzeego „Nadzieja”.

Zamiarem organizatorów było pobudzenie wyobraźni uczniów do pracy z tekstem i postawienie nieoczywistych pytań. Pozwoliło to z jednej strony wyrwać dzieło literackie z jego zwyczajowych kontekstów, a z drugiej ustanowić pomost pomiędzy nim a rzeczywistością, w której na co dzień żyjemy.

Nikola Nowak uczennica z klasy 2h pisze: „Nasze spotkanie dotyczyło tekstów “Nadzieja” i “Pies” J.M. Coetzeego. Rozmowa o tym drugim opowiadaniu tak nas pochłonęła, że poświęciliśmy na nią cały czas. Profesor Franczak prowadzący warsztaty stworzył warunki do dyskusji i pomagał w interpretacji tekstu, dopuszczając wszystkich chętnych do głosu, co bardzo mi się podobało, bo lubię wyrażać swoje zdanie i słuchać opinii innych, które w tym przypadku były bardzo różnorodne, więc zajęcia były ciekawe. Opowiadanie „Pies”, które omawialiśmy, bardzo mi się podobało. Jest bardzo proste a zarazem nietypowe. Krótkie zdania mają siłę, przez co zyskują duże znaczenie. Dla niektórych odbiorców tekstu (którzy odczytali opowiadanie dosłownie) było on tylko o niepotrzebnie przesadzającej pani, skarżącej się na psa starszej pary, Dla mnie, był to symbol nieuniknionego lęku, z którym mierzymy się każdego dnia, przed którym trudno jest uciec. Bohaterka staje „twarzą w twarz” z psem, konfrontując swój największy strach. To opowiadanie trafi do każdego, kto w literaturze lubi dostrzegać piękno szczegółów, które tak wiele osób pomija.”

Organizacja, opieka: prof. Anna Czepiec-Mączka, prof. Urszula Szafranek