16 XI 2022 r. na Wawelu odbyła się uroczysta Gala X Dyktanda Niepodległościowego. Po polsku o historii. Wśród nagrodzonych znaleźli się uczniowie naszego Liceum: Marcin Strugalski z klasy 4 S – laureat III miejsca (opieka prof. K. Kamizela), Weronika Zarębska z klasy 4T- laureatka IV miejsca (opieka prof. E. Wach-Czubińska) oraz Leon Śliwa z klasy 3b – laureat VI miejsca (opieka prof. J. Piwowońska). Podczas uroczystości uczniowie wraz z opiekunami wysłuchali koncertu uczniów Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej 1 st. im. I. J. Paderewskiego w Krakowie oraz wzięli udział w grze terenowej dotyczącej twórczości Stanisława Wyspiańskiego.

Serdecznie gratulujemy Weronice, Marcinowi i Leonowi!

W dniach 14 – 18 października w naszym liceum odbywał się 2. Tydzień Zdrowia Psychicznego.

Hasłem przewodnim tegorocznego wydarzenia było: „Uczyń zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie dla wszystkich globalnym priorytetem”.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opisuje zdrowie psychiczne jako:

„stan dobrego samopoczucia, w którym człowiek wykorzystuje swoje zdolności, może radzić sobie ze stresem w codziennym życiu, może wydajnie i owocnie pracować oraz jest w stanie wnieść wkład w życie danej wspólnoty”.

Na co dzień robimy różne rzeczy, by zatroszczyć się o swoje dobre samopoczucie: spożywamy dobre jedzenie, ćwiczymy, oglądamy filmy i czytamy książki, gramy w ulubione gry, spotykamy się z przyjaciółmi. W tym wszystkim powinno znaleźć się również miejsce dla dbania o swoją kondycję psychiczną.

Potrzebujemy mówić o promocji i ochronie zdrowia psychicznego, czynić z niego jeden z priorytetów w podejmowanych działaniach – nie tylko w obszarze edukacji. Dbanie o dobre samopoczucie oraz zdrowie psychiczne powinno być stałym elementem naszego życia.

W tym roku w naszym liceum czekały na uczniów różne akcje, których celem było zwrócenie uwagi młodzieży na kwestie dbania o własne zdrowie psychiczne.

Pozytywne doświadczenia terapeutyczne

W pierwszym dniu miała miejsce wystawa anonimowych wypowiedzi uczniów, dotycząca ich własnych pozytywnych doświadczeń terapeutycznych. Uczniowie opisywali co dała im terapia, jakie zmiany dostrzegli w swoim samopoczuciu. Być może te wypowiedzi skłoniły osoby, które obawiały się sięgnąć po pomoc, do podjęcia decyzji o skorzystaniu ze wsparcia.

Spotkanie z psychologiem mgr Jackiem Biłko

W trzecim dniu, młodzież miała okazję spotkać się z opiekunem naszej szkoły z ramienia Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej nr 1, terapeutą Jackiem Biłko. Pan psycholog opowiadał o tym, w jaki sposób młodzi ludzie mogą kształtować własną odporność psychiczną. Nie tylko podawał konkretne przykłady działań, ale dzielił własnymi doświadczeniami w pracy z młodzieżą oraz przykładami z własnego życia. Po części wykładowej uczniowie mieli możliwość zadawania pytań.

Psycholog Nie Gryzie

W kolejnym dniu uczniowie mieli możliwość spotkać się z naszym zespołem psychologiczno – pedagogicznym. Panie odpowiadały na pytania, które uczniowie przesłali na elektroniczną skrzynkę pedagoga. Ponadto odpowiadały również na pytania, które na bieżąco pojawiały się w trakcie dyskusji. Młodzież pytała głównie o kwestie rozpoznania niepokojących objawów, które zauważają u siebie i innych, zasad udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkole, pomoc specjalistów poza szkołą oraz problemy w relacjach z rówieśnikami.

Odkrywamy piramidę zdrowia psychicznego

Każdego dnia uczniowie wraz z pedagog Magdaleną Czaderską, odwiedzali wybrane klasy z zagadką dotyczącą elementów piramidy zdrowia psychicznego. Piramida była umieszczona na korytarzu obok pokoju nauczycielskiego. Codziennie odkrywaliśmy jeden z elementów. Uczniowie, którzy udzielili poprawnej odpowiedzi, otrzymywali słodki upominek z pozytywną myślą.

Strefa pogaduch

Codziennie na długiej przerwie, psycholog Ewa Adamus czekała na uczniów w strefie chillu, która przeobraziła się w tym czasie w strefę pogaduch. Uczniowie dyskutowali, zadawali pytania i rozmawiali na tematy związane ze zdrowiem psychicznym. Pogaduchom towarzyszyły karty i gry edukacyjne oraz drobny poczęstunek.

Spotkanie dla Rodziców

W ramach Tygodnia Zdrowia Psychicznego, psycholog Ewa Adamus zaprosiła rodziców uczniów naszego liceum na spotkanie „Jak wspierać odporność psychiczną nastolatka”. Rodzice odpowiedzieli na zaproszenie. Spotkanie było okazją nie tylko do poszerzenia wiedzy w temacie zdrowia psychicznego młodzieży, ale także do zadawania pytań, dyskusji i wymiany doświadczeń.

Organizacja: Zespół Psychologiczno – Pedagogiczny

Od roku nasza szkoła ma okazję uczestniczyć w warsztatach organizowanych przez  firmę Luxmed, dotyczących profilaktyki próchnicy zębów wśród młodzieży szkół średnich. Program jest realizowany w ramach programu profilaktyki zdrowotnej Ministerstwa Zdrowia.

Koordynacja projektu: prof. Anna Perzyńska-Biskup

Fundacja DKMS działa w Polsce od 2008 roku jako niezależna organizacja non-profit. Posiada status Organizacji Pożytku Publicznego oraz Ośrodka Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia. W ciągu 14 lat Fundacja DKMS zarejestrowała ponad 1 800 000 potencjalnych Dawców.

Misją fundacji jest znalezienie Dawcy dla każdego Pacjenta na świecie potrzebującego przeszczepienia komórek macierzystych szpiku a także wspieranie osób potrzebujących pomocy ze względu na ich stan fizyczny, psychiczny lub emocjonalny. Fundacja zajmuje się również promowaniem nauki oraz badań w dziedzinie przeszczepiania komórek macierzystych szpiku oraz promocji zdrowia publicznego.

W dniach od 17.10 do 27.10 na terenie naszej szkoły przeprowadzono akcję informacyjno-edukacyjną #KOMÓRKOMANIA. Inicjatywa skierowana była do wszystkich pełnoletnich uczniów, grona pedagogicznego oraz rodzin.

W pierwszym tygodniu w klasach czwartych na godzinach wychowawczych uczennice z klasy 2G i 4S przedstawiły prezentacje , mające na celu przybliżenia działalności fundacji DKMS. Działania edukacyjne były wprowadzeniem do akcji rejestracji potencjalnych dawców .

Przeprowadzono również konkurs plastyczny na wykonanie plakatu pt. ZOSTAŃ DAWCĄ.

Wyróżniono prace Aleksandry Miękus, Martyny Szafrańskiej, Matyldy Wrony z kl. 1e oraz Wiktorii Strużyckiej i Andrzeja Ossowskiego z kl.2e

W dniu 24.10 w auli szkolnej zorganizowano kiermasz ciast i tostów przygotowany przez uczniów klas 2F, 2G, 4S, 3C. Dochód ze sprzedaży w kwocie 892zł.81 gr został przekazany na wsparcie działalności fundacji DKMS.

W dniach 25.10 oraz 27.10 przeprowadzono rejestrację dawców szpiku kostnego. Zarejestrowano 31 osób .

Po zakończeniu rejestracji przesłaliśmy sprawozdanie z akcji do fundacji DKMS, co pozwoliło szkole wziąć również udział w konkursie # KOMÓRKOMANIA, gdzie główną nagrodą było zdobycie tarczy SZKOŁA Z ŻYCIEM.

Zdobyliśmy I miejsce w Małopolsce i tarczę.

WSZYSTKIM SERDECZNIE DZIĘKUJEMY – DOBRO POWRACA

Organizacja akcji : prof. Renata Bielecka

Pomoc w organizacji kiermaszu i konkursu plastycznego: prof. Justyna Grzegorzyca oraz prof. Agata Reichert – Zaczek

W wyjątkowej przestrzeni Pałacu Potockich uznani pisarze i pisarki, wybitni tłumacze i tłumaczki, popularni dziennikarze i dziennikarki oraz literaturoznawcy i literaturoznawczynie po raz kolejny poprowadzili nieszablonowe warsztaty literackie dla uczniów szkół średnich. Bogaty program współtworzony przez doborowe grono prowadzących gwarantował szerokie spojrzenie na prezentowane tematy oraz wysoki poziom merytoryczny zajęć.

10 listopada uczennice i uczniowie z klasy II e o profilu artystyczno – architektonicznym uczestniczyli w zajęciach podczas kolejnej odsłony projektu Szkoła czytania Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Zajęcia poprowadziła Pani dr hab. prof. UP Marta Eloy Cichocka – poetka i fotografka, badaczka literatury, tłumaczka m.in. Calderóna i Racine’a, Juarroza i Tkaczyszyna-Dyckiego. Opublikowała sześć książek poetyckich i dwie książki teoretycznoliterackie o poetyce współczesnej powieści historycznej. Na koncie ma również współpracę dramaturgiczną i translatorską z Michałem Zadarą, Wojtkiem Klemmem i Ignacio Garcíą. Laureatka m.in. I nagrody w konkursie poetyckim im. Haliny Poświatowskiej (2004), I Beca-Residencia Poética Internacional SxS Antonio Machado (2016) i Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO (2021).

Przedstawiamy impresje po Lekcji Czytania „Kiedy Krakowskie Biuro Festiwalowe zwróciło się do mnie z prośbą o poprowadzenie stacjonarnej Lekcji Czytania dla młodzieży licealnej w ramach jesiennej edycji Szkoły Czytania Krakowa Miasta Literatury UNESCO, długo zastanawiałam się nad wyborem tekstu literackiego. Co jest w stanie zaciekawić i poruszyć współczesnych licealistów: proza, poezja, a może tekst dramatyczny? Jak „odczarować” literaturę i zdjąć z niej odium szkolnego „przerabiania”, a odbiorcy tekstu przywrócić faktyczną sprawczość i odpowiedzialność za kanon literacki?… To problemy, z którymi mierzymy się również na zajęciach literatury ze studentami filologii. Po namyśle postawiłam na teatr Złotego Wieku, który ówcześnie pełnił społeczną rolę podobną do tej, jaką dziś ma Netflix czy HBO; a gościom Pałacu Potockich zaproponowałam czytanie sceniczne fragmentów dramatu „Życie to sen” Pedro Calderona de la Barca w nowym przekładzie mojego autorstwa, zrealizowanym początkowo na potrzeby realizacji tego dramatu w reżyserii Wojtka Klemma w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Roboczy tytuł naszej Lekcji Czytania brzmiał: „Każdy śni to, czym jest w życiu, choć nikt tego nie rozumie.” – przeznaczenie czy iluzja?, chociaż większą część lekcji zajęło nam czytanie z podziałem na role, a refleksje i wnioski każdy z uczestników mógł wyciągnąć samodzielnie. To była pierwsza stacjonarna lekcja, którą prowadziłam – i mam nadzieję, że nie ostatnia, bo uczniowie II LO im. Króla Jana III Sobieskiego ujęli mnie swoim entuzjazmem i energią wkładaną w interpretowane przez siebie role. Dzięki nim w Pałacu Potockich ożyła barokowa hiszpańska sztuka Calderona, uwielbianego przez Juliusza Słowackiego, osadzona w Polsce, której bohaterem jest Zygmunt, następca tronu uwięziony przez przezornego ojca na podstawie fatalnych przepowiedni wyczytanych z gwiazd – w trosce o to, by nie został tyranem swego kraju. Ostatecznie jednak wolna wola i rozum Zygmunta są w stanie zatriumfować nad determinującymi go okolicznościami, czy to astrologicznymi, czy też polityczno-społecznymi, że o rodzinnych nie wspomnę, co niech nam będzie inspiracją również w naszych czasach. Serdecznie dziękuję za tę Lekcję Czytania, a księciu Zygmuntowi, Rosaurze, Klarinowi, Astolfowi, Estrelli, królowi Bazylemu, Klotaldowi i wyrzuconemu przez okno Dworzaninowi gratuluję fantastycznej interpretacji spontanicznie zaproponowanych ról!

Marta Eloy Cichocka”

Dziękujemy po raz kolejny KBF za możliwość poznawania i doświadczania delikatności i siły literatury.

Organizacja: prof. Anna Czepiec-Mączka

67. Krakowskie Zaduszki Jazzowe za nami. Podczas czterech dni święta jazzu, w Małopolskim Ogrodzie Sztuki, w Nowohuckim Centrum Kultury, w Klubie Studio, w Teatrze im. Juliusza Słowackiego 32 uczniów z naszej szkoły uczestniczyło w przygotowaniu imprez artystycznych. Do zadań wolontariuszy należały: obsługa widowni podczas koncertów festiwalowych, prowadzenie biura festiwalowego, prace przy produkcji głównych koncertów festiwalowych oraz jam session, prace administracyjne podczas trwania festiwalu. Część uczniów była wolontariuszami po raz kolejny, jednak większość pomagała przy organizacji Zaduszek Jazzowych po raz pierwszy, nabywając szereg umiejętności. Uczniowie wykazali się zdolnościami interpersonalnymi i organizacyjnymi. W tym roku niezwykle zaangażowanymi, twórczymi i solidnymi wolontariuszami Krakowskich Zaduszek Jazzowych byli: Karol Rysz 1a, Blanka Milewska 1c, Hanna Pilch 1c, Maria Bogdał 1e, Agnieszka Gnela 1e, Inka Metelska 1h, Zofia Lisińska 1h, Jędrzej Ziębicki 2e, Aleksandra Gurba 2f, Aleksandra Mierzejewska 2f, Joanna Operacz 2f, Dalia Szczurek 2f, Marlena Walczyk 2f, Marika Zuchara 2f, Julia Dąbroś 3c, Barbara Filipowska 3c, Marta Grzegorzyca 3c, Maria Iwan 3c, Julia Tomczak 3g, Martyna Bińczyńska 3h, Julia Brzykcy 3h, Zofia Cichocka 3h, Nikola Górecka 3h, Weronika Kozłowska 3h, Weronika Książek 3h, Mikołaj Pietras 3h, Miriam Szafraniec 3h, Patrycja Zachara 4M, Łukasz Gałaś 4R, Franciszek Tralewski 4R, Maja Pióro 4S, Matylda Strama 4T. W działania wolontariatu włączyli się także Rodzice uczniów: Panie Anna Czachor i Magdalena Zaręba-Draguła.

8 listopada b.r. na ręce dyrektora szkoły Pana Marka Stępskiego rzecznik prasowy Festiwalu Krakowskich Zaduszek Jazzowych Pan Marcin Bzyk-Bąk wręczył podziękowania dla koordynatorów i wolontariuszy za kolejny już rok współtworzenia festiwalu.

Koordynacja: prof. Anna Czepiec-Mączka, prof. Justyna Grzegorzyca

Zdjęcia: Joanna Operacz klasa 2f, Anna Czepiec-Mączka, Piotr Gajewski FKZJ

W listopadzie 1918 roku, po 123 latach nieobecności na mapach politycznych Europy Polska odzyskała niepodległość. Stało się to głównie dzięki wytrwałości i ofiarności aktywnej części polskiego społeczeństwa, które w okresie niewoli przekazywało nowym generacjom młodych Polaków przywiązanie do języka i kultury narodowej. W latach pierwszej wojny światowej (1914-1918) wystąpiły sprzyjające okoliczności dla sprawy polskiej. Zaborcy Polski stanęli wówczas naprzeciwko siebie, łamiąc swą dotychczasową solidarność w kwestii polskiej.

Mimo trwającej ponad sto lat niewoli, krwawo stłumionych powstań narodowych, represji politycznych, zsyłek na Syberię, nasilającej się polityki rusyfikacji i germanizacji na przełomie XIX i XX wieku, Polacy nie porzucili marzeń o odzyskaniu niepodległości. Na różne sposoby polskie elity starały się zaszczepić wśród chłopów i robotników polską świadomość narodową, rozwijając różnorodne formy samokształcenia i starając się bronić języka polskiego w szkolnictwie. Postulat odbudowy państwa polskiego miały w swych programach wszystkie liczące się polskie partie polityczne. Centrum polskiego życia narodowego stała się ciesząca się od lat 60. XIX w. szeroką autonomią polityczną Galicja. Tam schronienie znajdowali ścigani w zaborze rosyjskim aktywiści, działały swobodnie polskie partie polityczne, a w szkolnictwie, administracji i sądownictwie używano języka polskiego. Hucznie obchodzono tu polskie święta narodowe takie jak rocznice wybuchu powstań narodowych czy ustanowienia konstytucji 3 Maja. Więcej: tutaj
Poniżej prezentujemy wybrane zdjęcia z przygotowanych przez Instytut Pamięci Narodowej materiałów promocyjnych związanych z rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości.

6 listopada 1939 r., Niemcy, w ramach „Sonderaktion Krakau”, brutalnie aresztowali 183 pracowników naukowych krakowskich uczelni: Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ), Akademii Górniczej (późniejszej Akademii Górniczo–Hutniczej) oraz Akademii Handlowej, podstępnie zwabionych przez SS–Sturmbannführera Brunona Müllera na ogólne zebranie profesorów i wykładowców do gmachu Collegium Novum przy ul. Gołębiej 24. Większość akademików została następnie wywieziona do niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych: KL Sachsenhausen i Dachau, gdzie doświadczyli niemieckiego okrucieństwa. Kilkunastu zmarło z wycieńczenia lub zostało zamordowanych w obozach.

Będąca częścią niemieckiego planu wyniszczenia polskiej inteligencji „Sonderaktion Krakau” (właściwie „Aktion gegen Universitätsprofessoren”) pozostaje jednym z najboleśniejszych wydarzeń w historii Szkoły. W związku z jej 83. rocznicą warto przypomnieć, że wśród aresztowanych znalazło się aż 27 absolwentów III Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego (ob. II Liceum Ogólnokształcącego) oraz jeden nauczyciel „Sobka”.

Byli to:

Chodzicki Edward Józef Teofil [16 VI] 1915 (1897–1978), leśnik, profesor i kierownik Katedry Leśnictwa UJ (od 1937 r.), po II wojnie światowej kierownik Katedry Szczegółowej Hodowli Lasu, profesor Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie. Więcej: tutaj

Dąbrowski Jan Konstanty [30 V] 1908* (1890–1965), nauczyciel historii w III gimnazjum (1913–1919) oraz w gimnazjum św. Jacka w Krakowie, profesor historii Uniwersytetu Wileńskiego, kierownik Katedry Historii Średniowiecznej UJ, członek Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), dyrektor Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (1954–1961), doktor honoris causa Uniwersytetu w Budapeszcie, autor ponad 600 publikacji naukowych; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim (1948) i Krzyżem Oficerskim (1960) Orderu Odrodzenia Polski oraz Węgierskim Krzyżem Zasługi z Gwiazdą (1948). Więcej: tutaj

Drozdowski Jerzy Izydor [14 VI] 1912 (1894–1970), lekarz stomatolog, starszy asystent Instytutu Stomatologicznego UJ, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania – udostępnił własne mieszkanie na tajne wykłady Wydziału Lekarskiego UJ, po II wojnie światowej m.in. kierownik Katedry Chirurgii Stomatologicznej, aktywny członek krakowskiego Arcybractwa Miłosierdzia. Więcej: tutaj

Więcej: B. Kaczkowska, Początki Kliniki Chirurgii Stomatologicznej, [w:] „Galicyjska Gazeta Lekarska” 1a/152, styczeń–czerwiec 2016, s. 31–32.

Dziurzyński Tadeusz Jan Kanty [24 V] 1897* (1879–1962), prawnik, profesor UJ, prorektor UJ w roku akademickim 1938/39, sędzia Sądu Krajowego w Krakowie, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania Akademii Handlowej w Krakowie; syn Jana Dziurzyńskiego (1850–1928), nauczyciela matematyki w III gimnazjum (1906–1909), brat dwóch innych absolwentów „Sobka”: Romana (1882–?) i Mieczysława (1884–?). Więcej: tutaj

Gwiazdomorski Jan Marian [20 VI] 1917* (1899–1977), prawnik, profesor UJ i Uniwersytetu Wrocławskiego, członek PAU, autor ok. 180 publikacji naukowych, doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego (1977); odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1947). Więcej: tutaj

Hano Józef [3 VI] 1925* (1906–1997), farmakolog, profesor Akademii Medycznej w Krakowie i Instytutu Farmakologii PAN, po zwolnieniu z KL Dachau aktywny uczestnik tajnego nauczania – współorganizator tajnego Oddziału Farmaceutycznego UJ, autor ponad 120 publikacji naukowych; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Więcej: tutaj

Heydel Adam Zdzisław Marian [12 VI] 1913* (1893–1941), prawnik, kierownik Katedry Ekonomii Politycznej UJ, dziekan Wydziału Prawa UJ, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny w Związku Walki Zbrojnej, powtórnie aresztowany i osadzony w KL Auschwitz (numer 10564), rozstrzelany – wraz z bratem Wojciechem – w zbiorowej egzekucji 14 marca 1941 r. Więcej: tutaj

Kocwa Aleksander Władysław [10 VI] 1919* (1901–1959), chemik, profesor UJ, po zwolnieniu z KL Dachau aktywny uczestnik tajnego nauczania – współorganizator zajęć dla studentów farmacji i chemii, dziekan Akademii Medycznej w Krakowie (1958–1959). Więcej: tutaj

Korbel Stanisław [VI] 1901 (1882–1956), lektor stenografii polskiej i niemieckiej, lektor kartografii na Wydziale Filozoficznym UJ, profesor Akademii Handlowej w Krakowie, nauczyciel w Męskim Gimnazjum Kupieckim w Krakowie, kartograf, filatelista, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania Szkoły Handlowej w Krakowie.

Kruszyński Tadeusz Albin [3 VI] 1903 (1884–1959), ksiądz, historyk sztuki, profesor UJ i Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania na poziomie szkoły średniej; odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1932, 1953), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1948), Krzyżem Oficerskim Orderu Korony Włoskiej (1926). Więcej: tutaj

Więcej: J. Śliwa, Ksiądz profesor Tadeusz Kruszyński – rocznik absolwencki 1903, [w:] Lustrum Sobiescianum. Sobieskie Pięciolecie 2008–2013, red. T. Podgórski, Kraków 2013, s. 28–33.

Lehr (od 1918 r. Lehr–Spławiński) Tadeusz Ferdynand Jan [4 VI] 1909* (1891–1965), językoznawca, slawista, profesor oraz rektor UJ 1938–1939 i 1945–1946, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania na poziomie uniwersyteckim, członek PAU i PAN, doktor honoris causa Uniwersytetów w: Pradze i Sofii; odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1951), jugosłowiańskim Krzyżem Komandorskim Orderu Świętego Sawy oraz czechosłowackim Orderem Lwa Białego. Więcej: tutaj

Leśnodorski Bogusław [30 V] 1932 (1914–1985), prawnik, historyk ustroju i myśli politycznej, profesor nauk prawnych, po zwolnieniu z KL Dachau aktywny uczestnik tajnego nauczania na poziomie uniwersyteckim, dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (1965–1968), członek PAN, doktor honoris causa Uniwersytetu w Tuluzie (1966); syn Gustawa Leśnodorskiego (1879–1958), nauczyciela matematyki i fizyki w III gimnazjum (1912–1920); odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1951), Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954). Więcej: tutaj

Maziarski Stanisław Wincenty [11 VI] 1891* (1873–1956), lekarz histolog, profesor i rektor UJ 1933–1936, członek PAU, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen współorganizator i wykładowca tajnego Wydziału Lekarskiego UJ; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1936). Więcej: tutaj

Meyer Antoni Józef Konstanty [6 VI] 1887* (1870–1939), inżynier górnictwa, doktor praw, profesor Akademii Górniczej w Krakowie, zmarł 25 grudnia 1939 r. w KL Sachsenhausen jako pierwsza śmiertelna ofiara „Sonderaktion Krakau”; odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1923). Więcej: tutaj

Michalski Marian Antoni [7 VI] 1918 (1900–1987), ksiądz, profesor Wydziału Teologicznego UJ, prefekt w seminarium duchownym, po zwolnieniu z KL Dachau, w ramach współpracy z Polskim Komitetem Opiekuńczym Kraków–Miasto, aktywny w opiece nad ubogimi dziećmi i młodzieżą szkolną na terenie Bronowic Małych, po II wojnie światowej profesor i prorektor Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie oraz wykładowca Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie. Więcej: tutaj

Nussbaum (od 1924 r. Ormicki) Wiktor Rudolf [6 V] 1916* (1898–1941), geograf, adiunkt Instytutu Geograficznego UJ, wykładowca Uniwersytetu Lwowskiego, zamordowany – po przyznaniu się do żydowskiego pochodzenia 17 września 1941 r. w KL Mauthausen Gusen. Więcej: tutaj

Ottman Włodzimierz [7 VI] 1895 (1876–1942), prawnik, kierownik Sekretariatu UJ, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen powtórnie aresztowany w Kawiarni Plastyków 16 kwietnia 1942 r. w Krakowie i przewieziony do KL Auschwitz (numer 33157), rozstrzelany 27 maja pod Ścianą Straceń w zbiorowej egzekucji – wraz z nim zginęło wówczas ośmiu (!) absolwentów Szkoły;  odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1937) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1936). Więcej: tutaj

Robel Jan Zygmunt [15 VI] 1904* (1886–1962), doktor filozofii (chemia), pracownik naukowy UJ, przewodniczący zarządu Krakowskiego Oddziału Ligi Ochrony Przyrody, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania – współorganizator tajnego Wydziału Lekarskiego UJ, oficer Armii Krajowej, członek zespołu badającego – przywiezione przez Niemców do Krakowa – dokumenty i przedmioty osobiste wydobyte w trakcie ekshumacji ofiar Zbrodni Katyńskiej, w 1945 r. przez kilka miesięcy więziony w Krakowie przez funkcjonariuszy sowieckiego NKWD; odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Więcej: tutaj

Sarna Zygmunt Jan [14 VI] 1911* (1890–1974), prawnik i ekonomista, profesor tytularny na Wydziale Prawa UJ, dyrektor Szkoły Nauk Politycznych na tym wydziale, po II wojnie światowej rektor Akademii Handlowej w Krakowie (1946–1949), represjonowany przez władze komunistyczne, autor kilkunastu książek z zakresu prawa. Więcej: tutaj

Smoleński (Zagłoba–Smoleński) Jerzy Józef Gedeon [17 VI] 1899 (1881–1940), geograf fizyczny, geolog, antropogeograf, profesor UJ, reprezentant Polski w Komitecie Demograficznym przy Lidze Narodów w Genewie, nauczyciel w gimnazjach krakowskich, zmarł 5 stycznia 1940 r. w KL Sachsenhausen; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1938), jugosłowiańskim Krzyżem Komandorskim Orderu Świętego Sawy i Krzyżem Komandorskim Orderu Korony Rumuńskiej. Więcej: tutaj

Starzewski (Ostoja–Starzewski) Maciej Jan Adolf [VI] 1909 (1891–1944), prawnik, profesor tytularny Wydziału Prawa UJ, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego, żołnierz Legionów Polskich podczas pierwszej wojny światowej, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen – mimo wyczerpania nerwowego i  fizycznego – aktywny uczestnik tajnego nauczania; odznaczony m.in. Medalem Niepodległości, Krzyżem Niepodległości. Więcej: tutaj

Szydłowski (Lubicz–Szydłowski) Tadeusz Andrzej [20 VI] 1901* (1883–1942), historyk sztuki, pierwszy na ziemiach polskich państwowy konserwator zabytków, profesor na Wydziale Filozoficznym UJ i w Uniwersytecie Wileńskim, długoletni pracownik Muzeum Narodowego w Krakowie, autor kilkudziesięciu prac z zakresu historii sztuki. Więcej: tutaj

Wilk Antoni Jan [19 VI] 1899 (1876–1940), nauczyciel fizyki i matematyki w III gimnazjum (1921–1933), astronom, odkrywca czterech komet okresowych, pracownik Obserwatorium Astronomicznego UJ; 8 lutego 1940 r. zwolniony z KL Sachsenhausen w stanie skrajnego wycieńczenia, zmarł w Krakowie kilka dni po powrocie 17 lutego; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1931). Więcej: tutaj

Wilkosz Witold Stanisław [11 VI] 1910* (1891–1941), profesor zwyczajny i kierownik Zakładu Matematyki i Logiki Matematycznej w Instytucie Matematycznym Wydziału Filozoficznego UJ, członek Polskiego i Francuskiego Towarzystwa Matematycznego, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Statystycznego, żołnierz Legionów Polskich podczas pierwszej wojny światowej. Więcej: tutaj

Włodek Jan Zdzisław Rajmund [5 VI] 1903 (1885–1940), agronom, dziekan Wydziału Rolniczego UJ, dyplomata, publicysta, podróżnik, żołnierz Legionów Polskich podczas pierwszej wojny światowej, zmarł 19 lutego 1940 r. w Krakowie, tuż po zwolnieniu z KL Sachsenhausen, z którego powrócił wycieńczony, z obustronnym zapaleniem płuc; odznaczony m.in. Medalem Niepodległości. Więcej: tutaj

Wolski (do 1938 r. Dzida) Józef Władysław [V] 1928 (1910–2008), historyk, przed wybuchem II wojny światowej asystent w Katedrze Historii Starożytnej UJ, po zwolnieniu z KL Dachau uczestnik tajnego nauczania na poziomie uniwersyteckim, autor ponad 200 publikacji naukowych, odszedł 2 października 2008 r. w Krakowie – jako ostatni z żyjących aresztowanych w „Sonderaktion Krakau”; odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2000). Więcej: tutaj

Zabłocki Jan Wojciech [26 VI] 1914 (1894–1978), botanik, paleobotanik, entomolog, żołnierz Legionów Polskich podczas pierwszej wojny światowej, po 1946 r. profesor zwyczajny botaniki ogólnej Uniwersytetu Toruńskiego; odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości, Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Więcej: tutaj

Skimina Stanisław (1886–1962), nauczyciel języka łacińskiego w III gimnazjum (1913–1946), filolog klasyczny, latynista, członek PAU, długoletni wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filologicznego, po zwolnieniu z KL Sachsenhausen aktywny uczestnik tajnego nauczania; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1956). Więcej: tutaj

Opracowanie: dr Marcin Spórna

Władysław Krygowski urodził się w 1906 r. w Krakowie i tam też zmarł w 1998 r.  Z wykształcenia był prawnikiem jednak z zamiłowania – taternikiem, znawcą gór polskich i pisarzem. Krygowski zasłynął jako postać niezwykle związana z polskimi górami i turystyką. Już w dzieciństwie zainteresował się tematyką gór. Jego młodość przypadała na okres międzywojenny, kiedy to nastąpił niezwykły wzrost zainteresowania turystyką. Aktywnie rozwijał wówczas swoją pasję. Był między innymi członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody.  Jego losy skomplikowały się podczas II wojny światowej. Parokrotnie wyjeżdżał, ale walczył także za Ojczyznę. Gdy ostatecznie wrócił do Polski zaraz podjął się pracy w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim, a następnie w PTTK. Był członkiem Rady Pienińskiego Parku Narodowego i przez lata był redaktorem naczelnym gazety górskiej ,,Wierchy”.  Jego wkład w polską turystykę był niebywały. Wyznaczał i tworzył szlaki górskie. Pisał przewodniki, a także zainicjował powstanie w polskich górach schronisk i bacówek. Jego przewodniki po Bieszczadach i Beskidzie Niskim były pierwszymi o tych obszarach. Był znawcą Karpat, Tatr czy Bieszczad. W swojej książce „W litworowych i piarżystych kolebach” pisał tak: „[…] szczytów się nie omija. Są na to, by je osiągać. Świat z nich inny i my na nich inni.”

Więcej tutaj

Tekst: Katarzyna Goryl z klasy 1b

Wielki Test Wiedzy o Klimacie to akcja edukacyjna, w ramach której uczniowie szkół ponadpodstawowych z pięciu polskich miast sprawdzali swoją wiedzę z dziedziny ekologii i wiedzy o klimacie. 3 listopada w Krakowie do testu przystąpiło 114 uczniów z dziewięciu szkół, wśród nich 4 uczennice z klasy 3g: Natalia Charzewska, Alicja Pawlęga, Aleksandra Pocztorenko i Julia Urbaniak. Dziewczyny doskonale opanowały wiedzę dotyczącą klimatologii – nauki o klimacie, który obecnie pozostaje pod wpływem silnej antropopresji. Laureatką II miejsca w konkursie została Natalia Charzewska, zaś w klasyfikacji generalnej szkół dziewczyny zdobyły I miejsce. Serdecznie gratulujemy!

Opieka: Eliza Wojtasik, Anna Czepiec-Mączka

W czwartek 27 października 2022 r. klasa 4T pod opieką prof.: Ewy Wach–Czubińskiej i Marcina Spórny odwiedziła Cmentarz Salwatorski – jedną z najurokliwszych krakowskich nekropolii, położoną u stóp Góry św. Bronisławy, przy drodze na Kopiec Kościuszki. Pochowanych jest tutaj wielu wybitnych Polaków, w tym liczni twórcy kultury z Andrzejem Wajdą i Stanisławem Lemem na czele. To także miejsce wiecznego spoczynku kilkudziesięciu absolwentów, uczniów oraz nauczycieli naszej Szkoły – dawnego III gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, których pamięć uczcili obecni „Sobieszczacy”, zapalając znicze na ich grobach. Poniżej prezentujemy krótkie biogramy wybranych osób i spis wszystkich zidentyfikowanych przez prof. Spórnę absolwentów i uczniów „Sobka” oraz nauczycieli (do 1939 r.) wraz z lokalizacją pochówków.

Wśród spoczywających na Cmentarzu Salwatorskim znajdują się m.in.:

Arlet Jacek (1922–2011), uczeń III gimnazjum w latach 1934/35–1938/39, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, wybitny sportowiec: koszykarz Wisły Kraków – reprezentant Polski, uczestnik Mistrzostw Europy, reprezentant Polski w siatkówce, działacz sportowy związany z Krakowem. Więcej: tutaj

Beaupré Mieczysław [VI] 1910 (1890–1949), nauczyciel chemii i fizyki w gimnazjum w Olkuszu (1920–1935)

Brzeski Jan Wiktor [V] 1928 (1909–1993), doktor medycyny, lekarz w Brzesku, odznaczony medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1980). Więcej: tutaj

Dąbrowski Jan Konstanty [30 V] 1908* (1890–1965), nauczyciel historii w III gimnazjum (1913–1919), profesor historii Uniwersytetu Wileńskiego i Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Nauk (PAN), dyrektor Biblioteki PAN w Krakowie (1954–1961), doktor honoris causa Uniwersytetu w Budapeszcie; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim (1948) i Krzyżem Oficerskim (1960) Orderu Odrodzenia Polski, Węgierskim Krzyżem Zasługi z Gwiazdą (1948). Więcej: tutaj

Dunin (de Skrzynna) Józef Ludwik Stanisław [16 VI] 1914 (1896–1980), kapitan rezerwy artylerii Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. i kampanii francuskiej 1940 r., współzałożyciel Koła Przewodników po Krakowie, działacz Polskiego Towarzystwa Turystyczno–Krajoznawczego (PTTK); odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Więcej: tutaj

Gablenz Jerzy Juliusz Ignacy [6 VI] 1906 (1888–1937), muzyk, kompozytor, dyrygent i pedagog; zginął 11 listopada 1937 r. w katastrofie samolotu pasażerskiego Lockheed L–10 Electra pod Piasecznem – wśród czterech śmiertelnych ofiar był też inny absolwent Szkoły – Jan Telesfor Kostanecki [18 V] 1920* (1902–1937). Więcej: tutaj

Gielecki Wojciech Jan Kanty Marceli [VI] 1894* (1876–1957), doktor filozofii, kustosz w Bibliotece Jagiellońskiej; odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Goryczko Roland Ferdynand [12 VI] 1924 (1906–1983), absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor praw, więzień niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych KL Auschwitz (numer 34717) i KL Mauthausen Gusen (numer 101735).

Klemens Roman [17 VI] 1914 (1894–1929), żołnierz Legionów Polskich – uczestnik bitew pod Opatowem, Nowym Korczynem i Laskami, żołnierz Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Kozubek Marian Józef [V] 1928 (1910–1976), podporucznik rezerwy Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., chemik, dziennikarz; odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Kudliński Tadeusz Stanisław Aleksander [15 II] 1917 W_O (1898–1990), uczestnik I wojny światowej, krytyk teatralny, prozaik związany z Krakowem, represjonowany przez władze komunistycznej Polski, przyjaciel papieża Polaka – św. Jana Pawła II; odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1972) i Srebrnym Wawrzynem Akademickim (1936). Więcej: tutaj

Papée Adam Stanisław [18 VI] 1914 (1895–1990), szermierz, dwukrotny medalista olimpijski (brąz na igrzyskach w Amsterdamie w 1928 r., brąz na igrzyskach w Los Angeles w 1932 r.), żołnierz Legionów Polskich, uczestnik Powstania Warszawskiego 1944 r. – walczył na odcinku Polna–Politechnika, działacz sportowy, wicedyrektor Banku Gospodarstwa Krajowego (1945–1949); odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Złotym (1932) i Srebrnym (1929) Krzyżem Zasługi.  Więcej: tutaj

Pociecha Władysław Kazimierz August [7 VI] 1911* (1893–1958), historyk, bibliotekarz, członek Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), dyrektor Biblioteki Kórnickiej (1926–1928), wicedyrektor Biblioteki Jagiellońskiej (1956–1958); podczas II wojny światowej inicjator zabezpieczenia zbiorów PAU. Więcej: tutaj

Proń Stanisław Mikołaj P_R [25 IX] 1911 (1892–1971), doktor praw, założyciel (1946 r.) i pierwszy dyrektor krakowskiego Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Więcej: tutaj

Remin Władysław [VI] 1902* (1884–1963), magister inżynier, kapitan rezerwy Wojska Polskiego, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko–bolszewickiej; odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych (czterokrotnie).

Rostworowski Jan Marian Michał [11 V] 1938 (1919–1975), uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., poeta, prozaik. Więcej: tutaj

Salwiński Józef [23 V] 1930 (1908–1976), uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., oficer Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej – pseudonim „Skała”, działacz ruchu ludowego – Polskiego Stronnictwa Ludowego, represjonowany przez władze komunistycznej Polski. Więcej: tutaj

Solman Wiktor Jan Stefan [11 VI] 1895 (1875–1934), naczelnik wydziału Izby Skarbowej Grodzkiej w Warszawie, koleopterolog (entomolog zajmujący się badaniem chrząszczy), właściciel jednej z największych w Europie kolekcji chrząszczy (Coleoptera świata), liczącej ponad 23 tys. okazów – obecnie w zbiorach PAN w Krakowie oraz Łomnej koło Warszawy.

Sosnowski Kazimierz Ignacy (1875–1954), nauczyciel języka polskiego i greckiego w III gimnazjum (1901–1904).

Sztaudynger Jan Izydor [9 VI] 1922 (1904–1970), poeta, fraszkopisarz, satyryk, teoretyk lalkarstwa, tłumacz; odznaczony m.in. Srebrnym Wawrzynem Akademickim (1937). Więcej: tutaj

Taszycki (Strzemię–Taszycki) Witold Klemens Józef [22 VI] 1917* (1898–1979), historyk języka polskiego, badacz onomastyki i dialektologii historycznej; odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1954). Więcej: tutaj

Opracowanie: prof. Marcin Spórna

Zdjęcia: Gabriela Chechelska kl. 4T

Historyk dr Marcin Spórna od wielu lat śledzi losy Absolwentów naszej szkoły. Opracowany przez dr. Marcina Spórnę alfabetyczny wykaz absolwentów III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego zamordowanych w KL Auschwitz dostępny tutaj

W dniach 26 – 28 października b.r. klasa 1e i 4R uczestniczyły w wyjeździe o charakterze geograficzno – kulturowym. Zwiedzenie Morawskiego Krasu, największego obszaru krasowego w środkowej Europie, z Jaskinią Punkvy w Czechach oraz urokliwego Wiednia niewątpliwie przyczyniło się do integrowania uczniów z klasy pierwszej oraz wzmacniania relacji uczniów z klasy czwartej. Kunsztowna architektura i bogactwo zabytków zgromadzonych w licznych wiedeńskich muzeach skupiało uwagę uczestników wycieczki i ukazało nastrój tego pięknego miasta. Była to też okazja do podążania śladami patrona naszej szkoły – Króla Jana III Sobieskiego.

Opieka: prof. Anna Mazan-Stachura, prof. Urszula Batorska, prof. Anna Bęben, prof. Anna Czepiec-Mączka